Lars Elstrup ging de Feyenoord-geschiedenis in als de zoveelste spits die niet de nieuwe Ove Kindvall bleek. Hij werd niettemin Europees kampioen en scoorde in Engeland evenveel goals als Gary Lineker. Daarna raakte hij depressief, meerdere keren en steeds erger. Twee maanden geleden rende hij ineens naakt over het veld tijdens een Deense Eredivisie-wedstrijd. Hoe is het met Lars Elstrup? Op zoek naar de Deense spits.
Tekst: Mark Lievisse Adriaanse
Foto: Piet Bouts
“Lulstrup”, noemden sommigen Feyenoord-fans de Deense spits. Wat Lars Elstrup bij Feyenoord te zoeken had, ze hadden geen idee. En Lars Elstrup zelf trouwens ook niet. Het team waar de introverte Deen, een voormalig bankbediende, in 1986 in belandt is een groep van gestaalde en geharde profs, Rotterdamse jongens die van uitdelen houden. Op trainingen delen gasten als Sjaak Troost elleboogstoten uit. Idiote supporters gooien twee stenen door de ruiten van zijn huis en prikken de banden van z’n auto lek.
Het begon allemaal nog goed: twee goals tegen Santos tijdens het AD-toernooi, Feyenoord door naar de finale, drie goals in de eerste vijf competitiewedstrijden. Maar na twee seizoenen, 65 wedstrijden en slechts negen goals keert de doodongelukkige Elstrup terug naar Denemarken, naar Odense BK. Na een razend succesvolle comeback – 17 goals in 18 wedstrijden – wacht het Engelse Luton Town. Met 850.000 pond is hij er meteen de recordaankoop.
Ook in Luton lacht het leven Elstrup niet toe. Al bij aankomst twijfelt hij: wat een treurige, grauwe stad. Maar hij tekent er en scoort vijftien goals – dat seizoen evenveel als Gary Lineker – en houdt Luton in de First Division, dan de hoogste Engelse divisie. Toch keert hij terug naar Denemarken, terug naar huis. Bij Odense BK doet hij het zo goed dat hij, even verrassend als de Deense kwalificatie voor het EK na de diskwalificatie van Joegoslavië zelf, geselecteerd wordt voor het EK in Zweden.
Wat er in Zweden gebeurt is bekend. Het Deense elftal wordt tegen alle verwachtingen in Europees kampioen. Elstrup scoort de beslissende goal tegen Frankrijk, waardoor de Denen doorstoten naar de halve finales. Denemarken juicht, maar Elstrup kan er niet van genieten. Na nog een jaartje bij Odense BK stopt hij verrassend.
Demonen en depressies
Elstrup raakt zwaar depressief, sluit zich aan bij een anarchistisch-boeddhistische sekte. Soms dwaalt hij door Kopenhagen, bedelt wat, laat als dank z’n lul zien. Hij wordt in Londen gesignaleerd, naakt. Hij verlaat de sekte weer als hij z’n hond niet meer mag zien en ligt jarenlang in bed. Alleen, zielsongelukkig, met een mes naast z’n bed om desnoods z’n polsen maar door te snijden. Z’n mensenschuwheid weerhoudt hem ervan een pistool te kopen om zichzelf door het hoofd te schieten.
Een bezoek aan een guru in 1999 verandert zijn leven. Althans: soms is Elstrup een tijd gelukkig. Dat duurt dan een paar jaar, waarin hij zich een nieuw mens voelt maar voor velen onnavolgbaar blijft. Dan ineens kantelt alles weer, sluit Elstrup zichzelf soms maanden op een kleine kamertjes in verlaten Deense dorpjes, loert de zelfmoord meer.
Iedereen praat altijd over Lars Elstrup. Maar wat zegt hij zelf?
Contact met Elstrup is lastig. De Nederlandse journalist Wiep Idzenga reed voor Hard Gras in een busje door Denemarken. Hij vroeg bij vrienden, bekenden, ex-teamgenoten waar Elstrup was. Niemand die het wist. Toen Idzenga hem uiteindelijk traceerde, in het ouderlijk huis, speelde hij dagen achter elkaar alleen maar online poker. Veel geld gewonnen, snel alles weer verloren. Maar ook nu: geen interview. “Hij verontschuldigde zich, maar wilde echt niet praten”, zegt Idzenga.
“Dankbaar voor mijn jaren in Nederland”
Elstrup te pakken krijgen? Het lijkt onmogelijk. Hij laat zich maar sporadisch interviewen. Het zijn spraakmakende interviews, dat wel. Aan het begin van deze eeuw laat hij zich voor het Deense BT portretteren als vrouw. De nieuwe Lars Elstrup: vrouwelijk, zacht. In 2002 interviewt Feyenoord TV hem nog. Daarna is het jarenlang stil. Tot 2012, als hij, wederom aan BT, een indringend interview geeft. Hij is – voor de derde keer – uit een zware depressie gekomen.
Maar daarna: weer stilte.
Via Facebook kom ik wél in contact met Elstrup. Het wordt zijn eerste interview sinds 2012. Hij is in India, bij z’n guru en diens ashram, een gemeenschap. Sri Ganapati Sachchidananda Swamiji hielp Elstrup elke keer weer uit depressies. En nu ook uit de Deense gevangenis, is de bedoeling. “In augustus heeft de rechtbank in Odense me veroordeeld tot zestig dagen in de gevangenis, maar dat is omgezet in een taakstraf van tachtig uur”, zegt Elstrup. “Ik moet een jaar uit de problemen blijven. Op dit moment ligt er een nieuwe zaak bij de politie in Odense. Een vrouwelijke automobilist heeft een aanklacht ingediend voor schade aan haar auto. Ik denk dat dit weer tot een rechtszaak gaat leiden en als ik veroordeeld word moet ik achter de tralies.”
De spits die Denemarken mede aan de Europese titel hielp in de bak; het zou wat zijn. Elstrup kijkt inmiddels tevreden terug op zijn voetballoopbaan – en verrassend genoeg ook op z’n tijd bij Feyenoord. “Ik realiseer me nu dat ik een hele goede voetballer was en fantastisch was in het lezen van de wedstrijd. Het verleden is voorbij en nu koester ik de vele mooie ervaringen. Ik ben dankbaar voor mijn twee jaren in Nederland. Ik herinner m’n verleden met vreugde en veel vreugdevolle momenten. Het mens dat ik destijds was, was niet sterk genoeg om te kunnen omgaan met de Nederlandse mentaliteit, want ik ben een erg zachte en beleefde ziel.”
Idzenga erkent dat. “Lars Elstrup is een hele lieve, aardige man. Bij Feyenoord kwam hij voetballers met ballen tegen. De harde voetbalwereld heeft hem niet geholpen. Hij vecht al z’n hele leven tegen demonen uit z’n jeugd, toen hij zich niet vrij voelde.”
Naakt
In de bergen van India probeert Elstrup tot rust te komen. Hij stuurt foto’s en een filmpje van de muziek. “Ik ben druk bezig mezelf als guru te vestigen”, zegt hij. Het is een levensstijl die onverenigbaar zou zijn geweest met zijn voetballoopbaan, erkent Elstrup. Het lijkt een lastige manier van leven, in volle toewijding aan het geloof, maar dat is het volgens de ex-spits juist niet. “Elke dag kijk je met nieuwe ogen en een nieuw bewustzijn naar de wereld. Het confronteert iedereen. Beslissingen en actie nemen het over van geruzie en eindeloze gediscussieer. Dan wordt de wereld mooi.”
Eindelijk is de wereld weer mooi voor Elstrup. Eind vorig jaar kwam hij uit z’n laatste depressie. “Ik stopte met voetballen op 30 juni 1993. Toen was ik 30, nu ben ik 53. Twaalf van die drieëntwintig jaar zat ik zwaar depressief met dichte gordijnen in een klein kamertje. Vier keer, elke drie jaar. De afgelopen elf jaar heb ik gezocht naar spirituele groei, zelfverwezenlijking, God, eeuwige waarheid.” Dat hij twee maanden geleden ineens naakt over het veld rende tijdens de Deense Eredivisie-wedstrijd Randers FC – Silkeborg IF was “een boodschap aan de wereld”, aldus Elstrup. Klopt, zegt Idzenga, maar het “zijn ook pogingen om los te komen van zijn psychische gesteltenis, van zijn jeugd.”
Er wordt vaak gelachen over Lars Elstrup. Hij verschijnt in lijstjes met rare voetballers, geniale gekken, spelers die na hun carrière diep zonken. Er wordt dan verwezen naar de tijd dat hij naakt door Londen liep, of in Kopenhagen dagenlang middelvingers op stak naar voorbijgangers. Of Elstrup wordt neergezet als hét symbool van de zware tijd waarin Feyenoord eind jaren tachtig zat. Wat een tijden, als er zelfs zó een idioot gekocht werd. Onterecht, zegt Idzenga. “Hij was geen miskoop”, zegt Idzenga. “Dat is iemand die niet kon voetballen. Lars Elstrup kon echt goed voetballen. Maar de gekte die er al in hem zat, is er mede door de harde voetbalwereld uit gekomen.”
Een uitgebreider interview met Elstrup verscheen eerder op Vicesports.nl
Dit artikel is verschenen in de meest recente uitgave van Hand in Hand. Hand in Hand verschijnt periodiek en wordt automatisch verstuurd aan alle leden van de Feyenoord Supportersvereniging. Het blad is tevens te koop in de losse verkoop. Lid worden van de Feyenoord Supportersvereniging kan hier.
