Tekst: Pieter | Foto: NOS Teletekst
“Jullie moeten niet denken dat Feyenoord in de voetbalwereld nog meetelt. Dat is niet zo. Het is misschien vervelend voor je om te horen, maar het is vijftig jaar geleden dat jullie een keer de Europacup 1 wonnen. Denk je dat dat in Europa nog steeds indruk maakt? Hoe vaak heb jij eigenlijk op de Coolsingel gestaan? Wat ik bedoel – ik wil niet vervelend zijn hoor, zo moet je dit niet zien – is dat jullie doen alsof Feyenoord dé club in Nederland is. Zogenaamd bekend in heel Europa. Jullie wijzen daarbij steeds op de geschiedenis, maar ik kan je vertellen: ook in de geschiedenis wordt Feyenoord ieder jaar weer kleiner. Incidenten zijn het, jullie kampioenschappen. Dan kan je wel leuk met een nieuw stadion bezig zijn en daar weer trots op gaan zitten wezen, zo lang jullie trots zijn op alle randzaken, op de gewonnen prijzen in het verleden en op welk stadion dan ook: het zal niets veranderen. Jullie zullen eeuwig derde blijven wanneer de mindset binnen de club niet verandert. Kijk eens verder dan altijd maar weer die oud-spelers en het zoeken van het conflict door de supporters met het bestuur.”
Heel vervelend vond ik het. Verschrikkelijk irritant. Niet alleen omdat buitenstaanders blijkbaar denken dat wij Feyenoorders vol verwachting uitkijken naar een nieuw stadion, maar vooral omdat er in de rest van het ongevraagde advies een kern van waarheid zit. Een grote kern van waarheid, durf ik wel te stellen. En hij stopte niet, die jongen die ik al jarenlang bij een gezamenlijke vriend zie en die nu blijkbaar de onbedwingbare behoefte voelde zijn mening over mijn club te delen. Hij ging door met zijn analyse van de traditionele top 3, herhaalde de belangrijkste punten nog eens en krenkte, zonder dat-ie het doorhad, mijn trots. Waarom raakte het mij zo?
Allereerst natuurlijk omdat kritiek door buitenstaanders op mijn favoriete club niet leuk is. Iedereen mag zijn zegje doen, maar van mensen waarbij je het niet verwacht, komt kritiek harder aan dan van je beste vrienden. En in dit geval was het een analyse vol kritiek die zowel club als supporter raakte.
Kritiek
De term ‘kritiek’ staat bij veel mensen gelijk aan het negatieve ‘afbreken’ of ‘afkraken’. Maar kritiek is meer dan dat. Kritiek is het beoordelen van een situatie en dat is dus niet per definitie negatief. De hardste criticasters zijn namelijk ook vaak jouw beste klanten. Zij bemoeien zich actief met jou omdat zij willen dat het beter gaat met het bedrijf, zij leven mee. In zowel positieve als negatieve zin. Als het goed gaat staan ze vooraan, maar als het slecht gaat, zullen zij ook de eersten zijn die jou daarop wijzen. Ze staan dicht op jou en maken of breken jouw bedrijf. Mensen die kritisch zijn, moet je dan ook omarmen. Daar kan je als bedrijf van leren en wanneer de klanten zien dat er iets met de gegeven input gedaan wordt, versterkt dat de relatie tussen bedrijf en klant. Iedereen blij.
Onrust bij Feyenoord
Vervang in de voorgaande alinea bedrijf door Feyenoord en klant door supporter en zie waar de aanhoudende onrust rond Feyenoord momenteel vandaan komt. De organisatie lijkt doofstom voor alle suggesties, adviezen en kritieken van supporters die het beste voor hebben met de club. Sterker nog: de critici worden door de club sinds kort weggezet als negatief, onbehoorlijk, asociaal, buiten alle rede. De club dendert door op een ingeslagen weg en verliest onderweg steeds meer het contact met haar belangrijkste aandeelhouders: de supporters. Zomaar twee voorbeelden. Ik beperk me daartoe, omdat deze blog niet als een aanklacht tegen de club gezien moet worden. Eerst zijn de critici, trouwe supporters dus, genegeerd in de stadiondiscussie. Een betrouwbare enquête onder supporters durfde de club niet te houden. En nu worden supporters weggehouden bij het trainingsveld. Een tendens die al langer gaande is met het verplaatsen van het trainingsveld, maar die nu de definitieve nekslag heeft gekregen met het volledig uit het zicht brengen van het veld. Voor ontevreden fans is het koren op de molen. Zij zeggen: onze volksclub wordt de nek omgedraaid door passanten in het Maasgebouw.
Patronen doorbreken
Ik raak de laatste maanden in verwarring, merk ik. Aan de ene kant doorbreekt de club momenteel namelijk flink wat culturele aspecten. Dat is absoluut niet erg, want met de huidige cultuur wordt je slechts eens in de tien jaar kampioen. Wég met die supporters rond het trainingsveld, die leiden af van de concentratie en aandacht op onze kerntaak: topsport. Wég met dat gedweep met de term ‘volksclub’. Dat is een slap excuus om overal supporters bij te moeten betrekken. Wég met die emotie rond dat prachtige stadion. Die geschiedenis blokkeert ons meer dan dat deze ons helpt.
Maar aan de andere kant zie ik een club die alleen maar bezig is met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, met sociaal-maatschappelijke programma’s, met vacatures voor ‘buurtcoaches’ en een ‘teamleider welzijn’ en met elkaar tot op het gênante af (aldus de eigen technisch directeur) in bescherming nemen en complimenteren. Hoe dit tot een volgend landskampioenschap moet leiden? Ik weet het niet en er is niemand die het lijkt te weten.
(On)voldoende
Volgens mij zit hier dan ook de kern van het probleem: de club tracht patronen te doorbreken, doet dat volledig naar eigen inzicht en haalt daar volgens zichzelf een ruime voldoende voor. Maar dat de club haar belangrijkste stakeholders niet meeneemt in die ideeën, is men even vergeten. Er wordt simpelweg niet overtuigend uitgelegd waarom het noodzakelijk is bepaalde dingen te veranderen en op welke wijze een sociaal programma bijdraagt aan de kampioenskansen van Feyenoord 1. De meeste supporters geven de club dan ook een onvoldoende voor het gevoerde beleid de afgelopen jaren, zeg ik op basis van gevoel.
Dat kan twee dingen inhouden: Feyenoord is beleidsmatig al enkele jaren ondermaats óf er zijn simpelweg te weinig steekhoudende argumenten te geven voor de ingeslagen weg. Inhoudelijk blijft Feyenoord in het stadiondossier namelijk achter de feiten aanlopen. En de koers van de besloten trainingen heeft afgelopen jaren niet tot meer punten in de competitie geleid. Je zou verwachten dat dit voor Feyenoord eens te meer reden is in gesprek te blijven met supporters en ervoor te zorgen dat de neuzen dezelfde kant op staan. Feyenoord doet dit niet. Sterker nog: directeur Jan de Jong doet tijdens een besloten overleg met supporters toezeggingen, om die afspraken vervolgens zelf niet na te komen.
Geen woorden maar daden
Ik vraag me ernstig af waarom Feyenoord wel doet alsof men in gesprek is en luistert naar wat betrokken supporters te zeggen hebben, maar als het puntje bij paaltje komt, niet thuis geeft. Ik weet het niet. Ik gis, ik gok, ik zoek uit. Ik bel andere Feyenoorders. De meesten zitten met dezelfde vragen. Dat er geen antwoorden komen, bevreemdt mij. Het verwart me. Bij velen voedt het de onrust.
Tegelijkertijd zie ik een bijna juichstemming wanneer de technisch directeur wordt ontslagen. Vol goede moed gaat een klein deel van de supporters door op de ingeslagen weg: de volgende die moet vallen, is de algemeen directeur! Een zeer ongezonde houding wanneer je zegt hetzelfde belang te hebben. Echt constructief is het niet. Waarom en hoe is het toch zo ver gekomen? Het is een veelzijdig probleem, denk ik. Toch is er één factor vrij duidelijk, zolang die niet wordt opgelost zal het niet verbeteren: iedereen wijst met een opgeheven vingertje naar de ander. Het gedrag van zowel de club Feyenoord als van een groep kritische supporters lijkt steeds extremer te worden. Echte toenadering tot elkaar zie ik ook niet zo snel gebeuren. Pijnlijk. Toch is het pijnlijkste aan dit alles dat supporters van andere clubs heel goed zien dat er iets goed mis is met mijn club. Waarom lijken wij dit binnen Feyenoord dan onvoldoende te zien?
